ĐBP - Những năm qua, lực lượng dân quân, tự vệ (DQTV) tỉnh đã phát huy vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh, khắc phục hậu quả thiên tai bão lũ, cháy nổ tại cơ sở. Do đó, công tác xây dựng lực lượng, huấn luyện và đảm bảo chế độ chính sách đối với DQTV luôn được cấp ủy, chính quyền các cấp quan tâm lãnh đạo chỉ đạo, tổ chức thực hiện. Lực lượng DQTV ngày càng được xây dựng vững mạnh, rộng khắp (đạt 2,3% dân số), nâng cao chất lượng tổng hợp và khả năng sẵn sàng chiến đấu. Tổ chức biên chế đúng, đủ các thành phần: DQTV cơ động, DQTV tại chỗ, dân quân binh chủng, dân quân thường trực. 129 Ban CHQS xã, phường, thị trấn; 79 Ban CHQS và 65 đầu mối tự vệ cơ quan, tổ chức thường xuyên được kiện toàn, nâng cao chất lượng tổng hợp, chất lượng chính trị. Đảng viên trong DQTV tăng dần qua từng năm, từ 22% năm 2015 lên 24% năm 2020; kết quả huấn luyện có từ 75% trở lên đạt khá, giỏi. Những năm qua, lực lượng DQTV đã phối hợp chặt chẽ với công an, biên phòng và các đơn vị đứng chân trên địa bàn giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, nhất là các xã biên giới và xã trọng điểm; ngăn chặn và xử lý kịp thời không để các tình huống xấu xảy ra ngay từ cơ sở, không để phát sinh các điểm nóng. Lực lượng DQTV còn tích cực tham gia cùng Nhân dân nạo vét kênh mương thủy lợi, san sửa đường giao thông nông thôn, phòng chống cháy rừng... Trên địa bàn các xã biên giới, lực lượng dân quân thường xuyên phối hợp với bộ đội biên phòng tuần tra biên giới, giải quyết xâm canh xâm cư, vượt biên trái phép, giúp dân khắc phục hậu quả thiên tai dịch bệnh.
Cùng với việc kiện toàn lực lượng đảm bảo chất lượng, thành phần, huấn luyện thì chế độ chính sách của DQTV luôn được cấp ủy, chính quyền các cấp bảo đảm, như: Phụ cấp trách nhiệm cho cán bộ DQTV, hỗ trợ tiền thoát ly sản xuất, tiền ăn cho DQTV khi thực hiện nhiệm vụ, trang phục; nâng cấp, cải tạo, xây mới trụ sở Ban CHQS cấp xã… Giai đoạn 2016 - 2020, tổng kinh phí bảo đảm chi cho lực lượng DQTV là hơn 441,188 tỷ đồng.
Nhằm tiếp tục xây dựng lực lượng vững mạnh, phát huy vai trò nòng cốt ở cơ sở của DQTV và phù hợp những quy định mới của Luật DQTV năm 2019, Nghị định 72/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật DQTV, HĐND tỉnh đã kịp thời ban hành nghị quyết về các vấn đề liên quan DQTV. Cụ thể, tại kỳ họp thứ 2, HĐND tỉnh khóa XV đã Thông qua Nghị quyết số 43/NQ-HĐND phê chuẩn Đề án tổ chức lực lượng, huấn luyện, hoạt động và bảo đảm chế độ, chính sách cho DQTV tỉnh Điện Biên giai đoạn 2021 - 2025 và Nghị quyết số 02/2021/NQ-HĐND Quy định số lượng Phó Chỉ huy trưởng Ban CHQS cấp xã, mức hưởng phụ cấp hàng tháng đối với thôn đội trưởng, mức trợ cấp ngày công lao động đối với lực lượng dân quân khi thực hiện nhiệm vụ trên địa bàn tỉnh Điện Biên.
Theo đó, về cơ sở vật chất, dự kiến mỗi đơn vị cấp huyện nâng cấp, cải tạo, xây mới 30% trụ sở làm việc Ban CHQS cấp xã; những xã chưa có điều kiện xây dựng trụ sở riêng thì bố trí phòng đủ diện tích làm việc, sinh hoạt; phụ cấp hàng tháng đối với thôn đội trưởng là 745 nghìn đồng/tháng; trợ cấp ngày công lao động đối với DQTV khi làm nhiệm vụ do cấp có thẩm quyền phê duyệt là 149 nghìn đồng/người/ngày…
Thực hiện chế độ, chính sách bảo đảm tính đồng bộ, phù hợp hoạt động đặc thù của lực lượng DQTV và đặc điểm, điều kiện kinh tế - xã hội địa phương sẽ là nguồn động viên lực lượng DQTV vững vàng về tư tưởng, nâng cao ý thức trách nhiệm, hăng hái tham gia huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, “vững tay cày, chắc tay súng”. Đồng thời, DQTV sẽ là cầu nối vận động gia đình, người thân, dân cư trong cộng đồng chấp hành tốt đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước và các quy định của địa phương. Qua đó góp phần cùng các lực lượng khác bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trong tình hình mới.